ดูโค้ด

'''การฟื้นคืนได้ (resilience) '''  โดยทั่วไป  หมายถึง   ความสามารถของบุคคลในการยืนหยัดอดทนต่อสิ่งที่มารบกวนความปกติสุขในชีวิตประจำวัน   ตลอดจนเป็นความสามารถในการฟื้นตัวของบุคคลจากภาวะวิกฤติที่เกิดจากการประสบกับความกดดันและเหตุการณ์ด้านลบในชีวิตที่รุนแรงหรือต่อเนื่องยาวนานได้1     สำหรับการฟื้นคืนได้ในบริบทของครอบครัว หมายถึง ความสามารถของครอบครัวในการรับมือกับสิ่งที่มารบกวนภาวะปกติสุขของครอบครัวและเป็นการที่ครอบครัวยังคงความสามารถในการทำหน้าที่ต่างๆ ได้ดี แม้ว่าจะต้องประสบกับความทุกข์ยากหรือวิกฤติที่ร้ายแรงก็ตาม2  ครอบครัวที่บุตรมีภาวะออทิซึม  นับเป็นครอบครัวที่ประสบกับภาวิกฤติครั้งสำคัญที่รบกวนความปกติสุขของครอบครัว  ไม่ว่าจะเป็นความบกพร่องทางพัฒนาการที่ทำให้เด็กมีปัญหาทางอารมณ์ (เช่น หงุดหงิด หรือก้าวร้าวได้ง่าย)  มีปัญหาทางสังคม (เช่น ชอบเล่นคนเดียว ไม่สนใจคนอื่น ไม่เข้าใจมารยาทในสังคม)  และมีปัญหาทางพฤติกรรม (เช่น ชอบทำอะไรซ้ำๆ อย่างไม่มีจุดหมาย หรือบางรายอาจมีการทำร้ายตัวเอง)  ซึ่งทำให้ครอบครัวประสบกับความยากลำบากในการดูแล3   

เป็นที่น่าสังเกตว่า บางครอบครัวที่บุตรมีภาวะออทิซึมสามารถเผชิญกับวิกฤต  รับมือกับความกดดันต่างๆ และมีการฟื้นตัวที่ดี  ในขณะที่หลายครอบครัวมีการปรับตัวที่ล้มเหลว   การศึกษาของ  ประภัสสร ฉันทศิริเวทย์4     นิสิตปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาจิตวิทยาการปรึกษา คณะจิตวิทยา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย  เรื่อง “ประสบการณ์การฟื้นคืนได้ของครอบครัวที่มีบุตรเป็นออทิสติก” โดยมี รศ.ดร.อรัญญา   ตุ้ยคำภีร์ เป็นอาจารย์ที่ปรึกษา และ อาจารย์ ดร.ณัฐสุดา เต้พันธ์ เป็นอาจารย์ที่ปรึกษาร่วม ได้สัมภาษาณ์ครอบครัวที่บุตรมีภาวะออทิซึมและมีคะแนนแบบประเมินการฟื้นคืนได้ของครอบครัวสูง ( 4 คะแนนขึ้นไปจากคะแนนเต็ม 5 คะแนน)  จำนวน 8 ครอบครัว    ผลการศึกษาพบ ครอบครัวที่มีการฟื้นคืน รายงานประสบการณ์ที่สำคัญ   6 ประเด็น  กล่าวคือ 

ประเด็นแรก  ''สิ่งทีรบกวนความปกติสุข'' หรือ ''ความยากลำบากที่ครอบครัวประสบ''  ซึ่งเกิดจากสถานการณ์ที่คุกคามความปกติสุขของครอบครัวอันเป็นผลกระทบจากการที่บุตรมีภาวะออทิซึม และเกิดเป็นความยากลำบากทางจิตใจและอารมณ์ทางลบต่างๆ เช่น ความรู้สึกเสียใจ รู้สึกผิดโทษตัวเอง ความโมโหบุตรและคนรอบข้าง เป็นต้น 
ประเด็นที่สอง  ''แหล่งทรัพยากรที่สำคัญ'' หรือ ขุมพลังของครอบครัว ได้แก่ ความรักของพ่อแม่ การมีสายสัมพันธ์ในครอบครัวที่แน่นแฟ้น การได้รับกำลังใจจากคนรอบข้าง และการเข้าถึงแหล่งข้อมูลที่เป็นประโยชน์ที่ช่วยให้ครอบครัวเข้าใจบุตรและทราบวิธีการดูแลบุตร  
ประเด็นที่สาม  ''ความเข้าใจและการยอมรับตัวบุตรที่มีภาวะออทิซึมของครอบครัวและบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับการดูแลบุตร''  ได้แก่ การที่ครอบครัวมีความเข้าใจและการยอมรับในตัวบุตรที่มีภาวะออทิซึมเกิดขึ้น    รวมทั้งการมีความเข้าอกเข้าใจกันของสมาชิกในครอบครัว    และความเข้าใจของบุคลากรที่ทำงานใกล้ชิดกับบุตร 
ประเด็นที่สี่   ''การพัฒนาวิถีครอบครัวพลังบวกของครอบครัว'' ได้แก่ การเกิดความมุ่งมั่นทุ่มเทเพื่อบุตร การพัฒนามุมมองทางบวก การแสวงหาหลักยึดเหนี่ยวทางใจ และการสร้างความเข้มแข็งภายใน 
ประเด็นที่ห้า   ''การเผชิญปัญหาของครอบครัวอย่างมีประสิทธิภาพ''  ได้แก่  การสื่อสารภายในครอบครัว การแบ่งหน้าที่ในครอบครัว การพัฒนาวิธีการดูแลบุตรในแบบเฉพาะของตนเอง และการพัฒนาความพร้อมในการเผชิญปัญหา 
ประเด็นสุดท้าย  ''ความสุขและการเติบโตอย่างมีวุฒิภาวะของครอบครัว'' ได้แก่ การมีความสุขในการดูแลบุตรที่มีภาวะออทิซึม การมีความพึงพอใจในชีวิต การตกผลึกการเรียนรู้จากประสบการณ์ในการดูแลบุตร และการมีความรู้สึกเข้าใจ เห็นใจ และอยากแบ่งปันสิ่งดีๆ ให้กับครอบครัวอื่น
	
ผลการศึกษาครั้งนี้  สะท้อนให้เห็นถึงประสบการณ์ความยกลำบากที่ครอบครัวที่บุตรมีภาวะออทิซึ่มต้องเผชิญ  การปรับตัวของครอบครัว ที่มีแหล่งทรัพยากรภายในของครอบครัว เช่น ความรักและสายสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้น  กำลังใจต่างๆ  เป็นตัวช่วยในการฟื้นคืนตัวจากภาวะวิกฤติที่เกิดขึ้น    โดยแม้ว่าทุกครอบครัวจะประสบกับความทุกข์ยาก แต่หากครอบครัวมีความเข้าใจซึ่งกันและกัน มีความรักความอบอุ่น ได้รับกำลังใจและข้อมูลที่เป็นประโยชน์ ครอบครัวก็จะสามารถฟันฝ่าความทุกข์ยากต่างๆ จนก่อให้เกิดความสุขและการเติบโตอย่างเข้มแข็งของครอบครัวในที่สุด 


== รายการอ้างอิง ==
1. Walsh, F. (2003).Family resilience: A framework for clinical practice. Family process, 42(1), 1-18.
2. Patterson, J. M. (2004). Integrating family resilience and family stress theory. Journal of marriage and family, 64(2), 349-360.
3. Myers, B. J., Mackintosh, V. H., & Goin-Kochel, R. P. (2009). “My greatest joy and my greatest heart ache:” Parents’ own words on how having a child in the autism spectrum have affected their lives and their families’ lives. Research in Autism Spectrum Disorders, 3(3), 670-684. 
4. ประภัสสร ฉันทศิริเวทย์. (2556). ประสบการณ์การฟื้นคืนได้ของครอบครัวที่มีบุตรเป็นออทิสติก. วิทยานิพนธ์ ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิตสาขาวิชาจิตวิทยา  คณะจิตวิทยา  จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.