ว่าด้วยเรื่องเขียนเล่น ๆ แต่ให้อ่านจริง ๆ

จาก ChulaPedia

รุ่นปัจจุบันของ 09:24, 20 เมษายน 2554

ชูชาติทรรศน์ : ว่าด้วยเรื่องเขียนเล่น ๆ แต่ให้อ่านจริง ๆ

รองศาสตราจารย์ ชูชาติ ธรรมเจริญ Chuchaat.t@chula.ac.th

Amor vincit omnia

จั่วหัวด้วยภาษาลาตินเช่นนี้เป็นงงทั้งบาง ใช่แล้วย่อมเป็นงงแน่นอนที่สุด จะไม่ให้งงได้อย่างไร ก็รู้ภาษาลาตินซะเมื่อไหร่ล่ะ ว่ากันตามเนื้อผ้าหรือตามความเป็นจริงแล้ว ในชีวิตการเรียนของพวกเราได้รู้ภาษาลาตินอย่างน้อย 3 คำ เพียงแต่เราใส่ใจหรือไม่เท่านั้น

คำแรก คือ etc . ย่อมาจาก etcetera แปลว่า ฯลฯ

คำที่สอง คือ e.g. ย่อมาจาก example gratia แปลว่า for example

คำที่สาม คือ i.e. ย่อมาจาก id est แปลว่า that is

เมื่อเป็นเช่นนี้ย่อมทำให้ฉุกคิดขึ้นมาว่า โอ้อนาถใจหนอเรา ทำไม ? เราถึงคิดน้อยกว่าที่เราควรจะเป็น ทั้ง ๆที่รู้อยู่แล้วว่า To be human is to think ถ้าเรายิ่งคิดความคิดของเรายิ่งกว้างใหญ่ไพศาล ยิ่งล้ำลึก แยบยล สุขุม เยือกเย็น อำมหิตถึงขนาดไร้ขีดจำกัดและไร้รูปแบบ การคิดนั้นควรจะคิดอย่างสร้างสรรค์ ใช้คุณธรรมกำกับความคิด อย่าคิดอย่างฟุ้งซ่าน ให้คิดอย่างมีจินตนาการอันมีรากฐานจากความเป็นจริง คิดเพื่อพัฒนามิใช่คิดเพื่อทำลาย ธรรมะและอธรรมเป็นของคู่กัน แน่นอนที่สุดเลือกเกิดไม่ได้ แต่เลือกที่จะใช้ธรรมะหรือใช้อธรรมได้ กรอบวิธีการคิด ควรคิดให้เป็นระบบในกรอบจุลภาค (microscale) และทะลุเลยไปถึงกรอบมหภาค (macroscale) ต้องตระหนักในความเป็นจริงตลอดเวลา (มีสติ ระลึกได้เสมอ) ว่าจะใช้แนวความคิดในกรอบใดเพื่อจรรโลงและสร้างให้โลกที่เราอาศัยอยู่ ยิ่งน่าอยู่มากขึ้น มิใช่กระทำให้โลกนี้อัปลักษณ์มากยิ่งขึ้น

ภาษาลาตินที่จั่วหัวนั้นแปลว่า Love conquers all เป็นการย้ำว่าความรักชนะทุกอย่าง ความรักนั้นยิ่งใหญ่สามารถสร้างและทำลายโลกได้ สุดแล้วแต่ว่าเราจะเลือกด้านใด อีกไม่นานนิสิตก็จะกลายเป็นบัณฑิต พร้อมที่จะเปลี่ยนสถานภาพจากการเรียนรู้ไปเป็นการประกอบอาชีพ เชื่อเหลือเกินว่าทุกคนต้องการเป็น คนเก่ง - คนดี - คนมีความสุข หรือพูด สั้น ๆ ว่า เก่ง - ดี - มีสุข ซึ่งสอดคล้องกับ EQ (Emotional Quotient), IQ (Intelligence Quotient), MQ (Moral Quotient) ความเก่งจะเชื่อมโยงสู่ “ศาสตร์” ความดีจะเชื่อมโยงสู่ “ศาสนา” และก้าวเข้าสู่ “วัฒนธรรม” ส่วนความสุขจะเชื่อมโยงกับ “ศิลป์” นั้นแสดงว่าทุกลมหายใจของเราจะผูกพันกับ ศาสตร์-ศาสนาและศิลป์ อย่างไม่มีวันหลีกเลี่ยง เมื่อทราบเช่นนี้แล้ว เตรียมพร้อมหรือยังกับการเผชิญหน้ากับมหาวิทยาลัยชีวิตที่ยิ่งใหญ่กว่าการเรียน Quantum Chemistry ที่แสนอยากเป็นไหน ๆ

ในการทำงานย่อมมีทั้งที่สมหวังและผิดหวังระคนกันไป เมื่อยามประสบความผิดหวังก็ขอให้นึกเสมอว่า  : I hope you can keep calm and always remind yourself that even in the dark cloud, there is still a silver lining. ทั้งนี้ก็เพราะว่า As ye sow,so shall ye reap. ชีวิตก็เป็นเช่นนี้แหละมีขาขึ้นและขาลงเหมือนเศรษฐกิจนั่นแหละ อนิจจังเป็นสิ่งที่จีรังของชีวิตนี้ชั่วนิจนิรันดร์ แต่เมื่อคราใดที่ประสบกับความสำเร็จของชีวิตก็อย่ากระทำสิ่งต่อไปนี้เลย

มีอำนาจวาสนาอย่าผยอง

หลงลำพองคะนองจิตคิดโอหัง

ชีวิตไซร้ไม่มีสิ่งจีรัง

อนิจจังทั้งนั้นหมั่นคำนึง

ถ้ายังไม่ทราบซึ้งกับกลอนภาษาไทย จะลองทำความเข้าใจกับข้อคิดดังกล่าวใน versionภาษาเยอรมันก็ได้นะ

Der Starke sollte nie zu stolz sein.

Verliere nie den Sinn fuer die Wechselhaftigkeit des Schicksals.

Das Leben dauert keine Ewigkeit und das Ende ist sicher.

Behalte dieses in Deiner armen Seele.

เป็นอย่างไร  ? ยิ่งมึนไปใหญ่เลยใช่มั้ย  ? ไม่เป็นไรใจเย็น ๆ หายใจเข้าลึก ๆ แล้วตั้งใจอ่านต่อไปอีกนิดความคิดจะดีขึ้นอย่างแน่นอน เพราะว่า

มนุษย์...มิใช่มีเพียงชีวิต

แต่ยังมีภารกิจคิดสร้างสรรค์

อีกฟากฟ้าจะคว้าดาวสาวตะวัน

มากำนัลคนยากไร้ในแผ่นดิน

ประวัติศาสตร์บ่งชี้กี่ยุคแล้ว

ว่าดวงแก้วมักอยู่ในภูผาหิน

ไม่สลักภูผาเป็นอาจิณ

ก็ชื่นชมเพียงเศษดินจนสิ้นใจ

ลองหวนกลับมาพิจารณาความจริงของชีวิตอีกนิดเถอะนะ เพื่อจะเป็นจุดเริ่มต้นของการเผชิญชีวิตต่อไป ในปัจจุบันเราอยู่ในโลกที่กำลังเปลี่ยนแปลงในทุก ๆ ด้าน แต่โดยภาพรวมแล้ว การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวจะทำให้วัฒนธรรมของชาติแย่ลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่อง Double standard ที่ผู้นำองค์กรทั้งหลายนำมาใช้และปฏิบัติกันอย่างหมดความละอายใจ

ต้องช่วยกันขจัดการกระทำดังกล่าวให้หมดไปจากวัฒนธรรมของชาติเราโดยทันที ถึงแม้จะเป็นเรื่องยากมาก ๆ ก็ตาม การดำเนินชีวิตของเรานั้นอย่าตามกระแส ต้องทวนกระแส คิดให้รอบคอบก่อนลงมือทำ อย่าทำด้วยอารมณ์ ให้กระทำทุกอย่างด้วยสมองในภาคบวก มิใช่ใช้สมองในภาคลบ ในฐานะที่เรียนเคมี ขอให้คำนึงถึงกลุ่มคำเหล่านี้ในการดำเนินชีวิต Baseline, Frontier, Equilibrium, Norm, Trend, Positioning เมื่อกระทำได้เช่นนี้แล้วแน่ใจได้เลยว่าชีวิตของทุกคนจะ above average และอย่าลืมนะ ความรักมีได้หนเดียว แต่โรเนียวได้หลายครั้ง ท้ายสุดนี้อยากจะกล่าวว่า “Without you, Earth is an insignificant speck in the universe”

Kalos kagathos

Von Enos Cornelius

Dozent la Sapienza

CHUCHAAT THAMMACHAROEN

20/4/2011