แสงกัลปาวสาน

จาก ChulaPedia

จากมุขตลกที่ลอยมาตามบรรยากาศในเทศกาลภาพยนตร์แห่งหนึ่งไม่กี่ปีก่อน ชายคนหนึ่งพูดกับชายอีกคนหนึ่งว่า หากหนังของแองเจโลปูลอสเริ่มฉายตอนหกโมงตามเวลาบนนาฬิกาข้อมือคุณ สามชั่วโมงผ่านไปคุณยกนาฬิกาขึ้นดูอีกครั้งจะเห็นเข็มชี้ไปที่เวลาหกโมงห้านาที ปากดีไม่เข้าเรื่องแต่ก็เป็นความจริง นึกๆไปถ้อยคำกระเซ้าดังกล่าวก็เข้าท่าพิลึกในการสะท้อนให้เห็นความพิถีพิถันและทุ่มเทยิ่งของแองเจโลปูลอส(Theo Angelopoulos)ในการเนรมิตกาลเวลาและประวัติศาสตร์ที่เคยโลดแล่นให้ยังคงแจ่มกระจ่างเกริกไกรอยู่ในหนังของเขา

ลำหักลำโค่นของแองเจโลปูลอสนั้นลื่นไหลไร้ที่ติในการบรรเลงเรียงร้อยฝีภาพจากเพลงกล้องยามย่างสามขุมดูลาดเลาภูมิทัศน์ ห้องหับ ที่รโหฐาน สวน หรือลอยผ่านและเวียนวนรอบกรีกมุงเจ้าของพฤติกรรมการจราจรภายในฝีภาพอันนัับเป็นการวาดระบายแบบแผนทางศิลปะอยู่แล้ว 4 ชั่วโมงของ The Travelling Players (O thaissos) ผลงานวาดระบายภูมิศาสตร์การเมืองชิ้นเอกอุจาก ค.ศ.1975 มีการตัดต่อเพียง 79 ครั้ง ประวัติศาสตร์ ความล่มสลาย ความสุขสม ปริศนาทางการเมือง ความเปลี่ยนแปลงทางสังคมเวียนว่ายตายเกิดโดยไม่นำพาขนบการเล่าเชิงเส้น และพากันละเลงโถมทับระนาบการเล่าสดหมาดละเมียดสุดลูกหูลูกตานั้น

แล้วแง่คิดที่กล่าวมาช่วยให้เรามองภาพการทำหนังของแองเจโลปูลอสชัดเจนพอหรือไม่ หรืออาจเป็นการบอกใบ้ว่าแองเจโลปูลอสมือตกและไม่เหลือสภาพสุดยอดฝีมือด้านภาพของยุโรปอีกต่อไปแล้ว หรือก็อาจเป็นไปอีกเหมือนกันว่านั่นคือการส่งสัญญาณถึงคนดูว่าในการเสพงานปริศนาคริสตชาดกแสนจับใจของแองเจโลปูลอสนั้น คนดูจำต้องสละแล้วซึ่งพฤติกรรมการรับชมสื่อบันเทิงเดิมๆ และหันมาทุ่มเทสรรพสมาธิ ความมุ่งมั่น และด้วยใจอันเปิดกว้าง