แนวสันทรายเก่า หลักฐานที่บ่งชี้การเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำทะเลในอดีต
จาก ChulaPedia
แนวสันทรายเก่า หลักฐานที่บ่งชี้การเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำทะเลในอดีต
ในอดีตกาลระดับน้ำทะเลบนโลกมีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นหลายครั้ง เกิดการรุกเข้ามาท่วมในแผ่นดิน และการถอยร่นออกไป ครั้งหนึ่งระดับน้ำทะเลได้เคยท่วมเข้ามาในประเทศไทยสูงสุดในระดับประมาณ 3-4 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลางในปัจจุบันในช่วงสมัยโฮโลซีนตอนกลาง (ประมาณ 6,500 ปี) โดยที่ชายฝั่งทะเลของประเทศไทยตอนนั้นไม่ได้อยู่ในตำแหน่งปัจจุบัน หลักฐานทางธรณีวิทยารวมถึงธรณีสัณฐานวิทยาสามารถนำมาบ่งชี้สภาพแวดล้อมของการสะสมตัวของตะกอนในอดีตได้
จากการศึกษาประวัติของการเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำทะเลในอดีต บริเวณปากน้ำชุมพร อำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร มีการศึกษาเริ่มต้นจากการแปลภาพถ่ายทางอากาศเพื่อดูลักษณะธรณีสัณฐานชายฝั่งที่ปรากฏในพื้นที่ พบแนวหาดทรายเก่า (former sandy beach) 3 แนว ซึ่งมีการวางตัวเกือบขนานกับแนวชายฝั่งปัจจุบัน ตะกอนหาดทรายเก่าบริเวณปากน้ำชุมพรมีองค์ประกอบหลักเป็นแร่ควอตซ์ (Quartz) เฉลี่ยประมาณร้อยละ 98 นอกเหนือจากนั้นมีองค์ประกอบร่วมเป็น แร่เฟลด์สปาร์ (Feldspar) เศษหิน (Rock fragments) และแร่สีเข้ม (Ferromagnesian Minerals) มีขนาดตะกอนอยู่ในช่วงขนาดทรายหยาบปานกลางถึงทรายละเอียด (ขนาด 0.125 - 0.25 มิลลิเมตร) ความมนของเม็ดตะกอนอยู่ในช่วงกึ่งเหลี่ยมถึงเหลี่ยม และมีความเป็นทรงกลมสูงเนื่องมาจากได้รับอิทธิพลจากคลื่นทะเล แนวหาดทรายเก่าเหล่านี้วางตัวห่างจากแนวชายฝั่งทะเลปัจจุบันเป็นระยะทางเฉลี่ยประมาณ 7 กิโลเมตร ระหว่างแนวหาดทรายมีลักษณะเป็นพื้นที่ลุ่มต่ำ (swale) ซึ่งเป็นบริเวณที่มีการสะสมของตะกอนละเอียดขนาดทรายแป้งและขนาดโคลน (ขนาด 0.062 – น้อยกว่า 0.004 มิลลิเมตร) พบเศษเปลือกหอยปะปนอยู่กับตะกอน เปลือกหอยที่พบมีทั้งหอยสองฝา (Bivalves) และหอยฝาเดียว (Gastropods) ซึ่งบ่งชี้สภาพแวดล้อมในอดีตว่าสิ่งมีชีวิตเหล่านี้เคยอยู่ในสภาพแวดล้อมแบบที่มีอิทธิพลของน้ำขึ้น-น้ำลง (intertidal flat) และป่าชายเลน (mangrove) และถูกอิทธิพลของน้ำทะเลพัดมาปะปนกันอยู่กับตะกอนละเอียดเป็นอีกหนึ่งหลักฐานยืนยันว่าบริเวณนี้เคยได้รับอิทธิพลจากทะเลในอดีต
รูปภาพ 1 แสดงภาพถ่ายทางอากาศอัตราส่วน 1: 50,000 ในบริเวณ อ.เมือง จ.ชุมพร เส้นประแสดงแนวสันทรายด้านในสุด (รูปซ้าย) และแผนที่แสดงลักษณะทางธรณีสัณฐานชายฝั่งชนิดต่างๆที่ได้จากการแปลความหมายจากภาพถ่ายทางอากาศ แนวเส้นสีเหลืองแสดงแนวสันทรายเก่าที่อยู่ห่างจากแนวชายทะเลปัจจุบันมากสุดประมาณ 7 กิโลเมตร (รูปขวา)