อาการของความเครียด

จาก ChulaPedia

1. อาการทางร่างกาย

ได้แก่ อาการที่เกิดขึ้นกับระบบหัวใจ ระบบหายใจ กระเพาะ ลำไส้ ระบบขับถ่าย ระบบผิวหนังและระบบกล้ามเนื้อ ทำให้ระบบต่างๆ มีการทำงานผิดปกติไป เช่น หัวใจเต้นแรงและเร็ว มือเย็นเท้าเย็น เหงื่อออก ผื่นคัน ลมพิษ วิงเวียน รู้สึกร้อนหรือเย็น หน้าแดง มีก้อนจุกบริเวณคอ ท้องปั่นป่วน ท้องเดิน รู้สึกไม่สบายในกระเพาะ มีการอักเสบและเป็นแผลในกระเพาะอาหารและลำใส้ ปัสสาวะบ่อย ท้องผูก ประจำเดือนมาไม่ปกติ เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ ส่วนอาการทางกล้ามเนื้อ เช่น หนังตากระตุก สีหน้าเครียด สั่น อยู่ไม่สุข สั่นทั้งตัว ผุดลุกผุดนั่ง ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนแรง ผ่อนคลายไม่ได้ เป็นต้น

2. อาการทางจิตใจ

ได้แก่ มีความวิตกกังวล กลัว คิดกลับไปกลับมา มีความหลังที่น่าสะพรึงกลัว มีความหวาดระแวง ซึมเศร้า ขาดสมาธิ ตื่นเต้น กระวนกระวาย นอนไม่หลับ ขาดความอดทน เบื่อง่าย ท้อถอย เป็นต้น

3. อาการทางพฤติกรรม

ได้แก่ โมโหง่าย โกรธง่าย จู้จี้ขี้บ่น ชวนทะเลาะ มีเรื่องขัดแย้งกับผู้อื่นเสมอ ดึงผม กัดฟัน เก็บตัว สูบบุหรี่ ดื่มสุรามากขึ้น ใช้ยานอนหลับ ใช้สารเสพติด เป็นต้น

โรคทางร่างกายที่เกิดจากความเครียด

ความเครียดที่มีเหตุมาจากความโกรธ ความไม่พอใจ ความแค้นหรือความไม่เป็นมิตร ซึ่งถูกเก็บกดไว้ในส่วนลึกของจิตใจเป็นระยะเวลานาน เช่น โกรธเพื่อนร่วมงาน หรือแค้นใจอย่างรุนแรงที่ถูกเพื่อนหักหลัง ฯลฯ ความเครียดแบบเรื้อรังจะทำให้สมรรถภาพการทำงานลดลง มีผลเสียต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิต ความผิดปกติทางร่างกายบางอย่างอาจสัมพันธ์กับความเครียดและความกดดันทางอารมณ์ ทำให้เกิดโรค “ไซโคโซมาติค” (Psychosomatic diseases) หรือจิตสรีรแปรปรวน (Psychophysiologic disorders) ซึ่งเป็นอารมณ์เครียดที่สะสมไว้นานๆ จนอาจก่อให้เกอดการแปรปรวนของระบบสรีรวิทยาต่างๆ ในร่างกาย จนเกิดเป็นโรคบางอย่างได้ เช่น โรคหอบหืด โรคหัวใจ โรคพิษธัยรอยด์ โรคเบาหวาน เป็นต้น

อาจารย์ผู้ดูแลบทความ รศ.ดร.เอมอัชฌา วัฒนบุรานนษ์ คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ผู้รับผิดชอบบทความ ศูนย์การสื่อสารนานาชาติแห่งจุฬาฯ